Một số khó khăn, giải pháp và đề xuất nhằm nâng cao chất lượng xét xử các vụ án bằng hình thức trực tuyến

Cập nhật lúc: 15:45 28/09/2022

Thực hiện Nghị quyết số 33/2021/QH15 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến và kế hoạch xét xử trực tuyến của Tòa án nhân dân Tối Cao, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk. Vừa qua, Tòa án nhân dân huyện Ea H’Leo đã tổ chức được một số phiên tòa Hình sự theo hình thức trực tuyến. Việc tổ chức phiên tòa theo hình thức trực tuyến nhận được sự ủng hộ rất lớn của các cơ quan ban ngành và của đương sự. Tuy vậy, bước đầu áp dụng hình thức xét xử mới này cũng gặp phải một số khó khăn nhất định.

Toàn cảnh phiên tòa trực tuyến diễn ra tại TAND H. Ea H’leo

1. Về khó khăn

          Thứ nhất: Hiện nay về trang thiết bị, máy móc phục vụ cho việc xét xử trực tuyến chưa được trang bị dẫn đến việc khi tận dụng các trang thiết bị sẵn có của đơn vị để kết nối với các điểm cầu gặp rất nhiều khó khăn.

          Thứ hai: Quá trình diễn ra phiên tòa trực tuyến đang dựa trên nền tảng phần mềm VMEET và sử dụng các tài khoản sẵn có của đơn vị để kết nối, thế nhưng mỗi đơn vị hiện chỉ có một tài khoản duy nhất nên việc kết nối với các điểm cầu thành phần bằng cùng phần mềm là rất khó khăn do thiếu tài khoản đăng nhập.

          Thứ ba: Mặc dù đã nỗ lực học tập và trao đổi nhưng bước đầu việc tiếp cận với phương thức xét xử mới vẫn gây khó khăn cho Thẩm phán -  Chủ tọa và Thư ký phiên tòa bởi vừa phải bảo đảm quá trình xét xử thông suốt, vừa bảo đảm cho việc ghi âm, ghi hình diễn biến phiên tòa đúng quy định.

Toàn cảnh phiên tòa trực tuyến tổ chức tại TAND H. Ea H’Leo

2. Một số giải pháp nhằm thực hiện tốt phiên tòa trực tuyến tại đơn vị

          Là một trong những đơn vị đầu tiên trong hệ thống hai cấp của tỉnh Đắk Lắk áp dụng phương thức xét xử trực tuyến, thông qua các phiên tòa đã diễn ra, đơn vị có một số giải pháp để vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Cụ thể:

          Một là: Trước khi mở phiên tòa, các cơ quan hữu quan như Tòa án, Viện kiểm sát, Công an cần trao đổi, lên kế hoạch cụ thể để đánh giá tình hình từng đơn vị. Qua đó bố trí các điều kiện cần thiết để chuẩn bị cho phiên tòa theo đúng với Thông tư liên tịch số 05/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC- BCA-BQP-BTP ngày 15/12/2021 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tổ chức phiên tòa trực tuyến.

          Hai là: Đối với việc thiếu trang thiết bị đồng bộ hiện nay là khó khăn chung của các đơn vị. Vì vậy, để cho phiên tòa diễn ra đúng kế hoạch, bước đầu mỗi đơn vị cần thống kê, tận dụng các máy móc, thiết bị hiện có. Mặt khác có thể phối hợp mượn trang thiết bị của các cơ quan ban ngành tại địa phương hoặc của Tòa án nhân dân tỉnh.

          Ba là: Việc Tòa án nhân dân Tối cao chưa mở rộng cho đăng ký tài khoản đăng nhập vào hệ thống xét xử trực tuyến thì Tòa án có thể trao đổi, mượn tài khoản đăng nhập của các Tòa án nơi khác để phục vụ cho các điểm cầu.

          Bốn là: Lựa chọn các phiên tòa trực tuyến đầu tiên làm phiên tòa rút kinh nghiệm. Sau phiên tòa, tiến hành họp và đánh giá, phân tích cụ thể các tình huống đã diễn ra, đánh giá ưu nhược điểm và rút kinh nghiệm cho toàn cán bộ, công chức trong đơn vị để hoàn thiện hơn sau mỗi phiên tòa.

          3. Một số đề xuất để nâng cao chất lượng phiên tòa trực tuyến

          Vượt qua một số khó khăn, Tòa án nhân dân huyện Ea H’Leo đã tổ chức thành công 04 phiên tòa Hình sự trực tuyến, vượt chỉ tiêu đề ra của Tòa án nhân dân Tối cao. Tuy vậy, để các phiên tòa trực tuyến trong tương lai có thể tổ chức rộng rãi hơn, áp dụng được đối với các quan hệ tranh chấp khác, mở rộng các điểm cầu tham gia, đơn vị xin đề xuất một số ý kiến như sau:

          Kiến nghị Tòa án nhân dân Tối cao bổ sung các thiết bị, máy móc chuyên dụng và có tính tương tích thống nhất nhằm thuận lợi cho việc kết nối. Đồng thời, trong thời gian tới có thể tổ chức tập huấn cho cán bộ công chức trong toàn hệ thống để nắm bắt đầy đủ quy trình, cách thức tổ chức phiên tòa trực tuyến. Bên cạnh đó, cần mở rộng quyền đăng ký tài khoản kết nối hệ thống phần mềm VMEET để các đơn vị có thể chủ động mở rộng các điểm cầu tham gia.

          Trên đây là một số ý kiến của tác giả thông qua việc áp dụng thực tiễn tại đơn vị. Rất mong nhận được sự góp ý của bạn đọc để đơn vị thực hiện nhiệm vụ tốt hơn trong thời gian tới.

Thanh Long – Đăng Khoa