Có được khấu trừ thời gian giảm, miễn chấp hành án phạt tù khi bản án hình sự sơ thẩm, phúc thẩm bị hủy để điều tra, xét xử lại.

Ví dụ: Tòa án nhân dân huyện A, tỉnh Đ xử phạt bị cáo Hoàng Văn B 01 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”. Bản án có hiệu lực pháp luật; ngày 08/02/2020, Hoàng Văn B đi chấp hành án. Ngày 07/10/2020, Hoàng Văn B được Toà án nhân dân tỉnh Đ xét miễn hoặc giảm thời gian chấp hành hình phạt tù 04 tháng. Ngày 05/11/2020 bản án sơ thẩm bị Tòa án nhân dân cấp cao hủy để điều tra, truy tố, xét xử đối với Hoàng Văn B về hành vi “Tàng trữ trái phép chất ma túy”  và “Tổ chức sử dụng tái phép chất ma túy”. Ngày 15/4/2021, vụ án được Tòa án nhân dân huyện A, tỉnh Đ đưa ra xét xử sơ thẩm lại, xử phạt B 01 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” và 08 năm tù về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”.

Vấn đề đặt ra Hoàng Văn B có được khấu trừ thời gian 4 tháng được miễn, hoặc giảm khi chấp hành án phạt tù không? Hiện nay có hai quan điểm về vấn đề này.

Quan điểm thứ nhất cho rằng: Hoàng Văn B không được khấu trừ thời gian miễn hoặc giảm chấp hành án phạt tù 4 tháng khi xét xử lại, vì: Theo quy định tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật hình sự thì thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt tù, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 01 ngày tù. Như vậy, thời gian thực tế Hoàng Văn B chấp hành án phạt tù là từ ngày 08/02/2020 đến ngày 07/10/2020. Việc B được xét miễn hoặc giảm thời gian chấp hành hình phạt tù với thời gian giảm 04 tháng thì coi như B chưa chấp hành án phạt tù 04 tháng này. Mặt khác do bản án bị hủy để điều tra, truy tố, xét xử lại, do đó, chỉ khấu trừ cho B thời gian thực tế đã chấp hành hình phạt tù là từ ngày 08/02/2020 đến ngày 07/10/2020.

Quan điểm thứ hai, cũng quan điểm của chúng tôi: Hoàng Văn B được khấu trừ thời gian miễn hoặc giảm chấp hành án phạt tù 04 tháng. Bởi lẽ: Theo quy định tại Điều 55 Bộ luật hình sự thì khi xét xử cùng một lần người phạm nhiều tội, Toà án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo quy định sau đây:  Nếu hình phạt đã tuyên cùng là tù có thời hạn thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung và theo quy định tại Điều 56 Bộ luật hình sự thì thời gian đã chấp hành hình phạt của bản án trước được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt chung. Như vậy thời gian Hoàng Văn B được xét miễn hoặc giảm 04 tháng tù thì được xem là Hoàng Văn B đã chấp hành hình phạt của bản án trước. Vì nếu bản án không bị huỷ thì Hoàng Văn B đã chấp hành xong hình phạt tù của bản án trước theo quyết định miễn hoặc giảm thời gian chấp hành hình phạt tù của Toà án nhân dân tỉnh Đ.

Trên đây là quan điểm của chúng tôi về việc khấu trừ thời gian miễn, giảm chấp hành án phạt tù của người chấp hành án trong trường hợp bản án sơ thẩm, phúc thẩm bị hủy để điều tra, truy tố, xét xử lại. Rất mong nhận được nhiều ý kiến trao đổi của các đồng nghiệp và bạn đọc.

Nguyễn Anh-Văn Khanh        

TAND thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk